Uszczerbek na zdrowiu to nic innego jak zaczerpnięte z przepisów określenie na problemy ze zdrowiem spowodowane nieszczęśliwym wypadkiem – zarówno przy pracy, jak i poza nią. Od tego, jak bardzo ucierpi Twoje zdrowie fizyczne i psychiczne, zależy wysokość odszkodowania z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku. Wyjaśniamy zatem, kto i na jakiej podstawie może orzekać o rodzaju uszczerbku na zdrowiu.
Czym jest uszczerbek na zdrowiu?
Temat uszczerbku na zdrowiu jest poruszany zarówno w prawie karnym, jak i cywilnym. Mimo że sam Kodeks cywilny go nie definiuje, to stosowne przepisy można znaleźć w jednym z aktów prawa pracy – Ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Wynika z niej, że rozróżniamy dwa rodzaje uszczerbków:
- stały / trwały uszczerbek na zdrowiu – naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności nierokujące poprawy;
- długotrwały uszczerbek na zdrowiu – naruszenie sprawności organizmu, które powoduje jego upośledzenie na okres przekraczający 6 miesięcy, ale może ulec poprawie.
Zdecydowanie bardziej bolesne konsekwencje ma więc trwały uszczerbek, który może zaważyć na naszym funkcjonowaniu i zdolnościach do pracy do końca życia.
Rodzaje uszczerbku na zdrowiu uwzględnia też Kodeks karny (art. 156 i 157). Czytamy w nim, że uszczerbek może być ciężki, średni lub lekki.
- Za ciężki uszczerbek na zdrowiu uznaje się pozbawienie człowieka wzroku, słuchu, mowy lub zdolności płodzenia, innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała.
- Średni uszczerbek na zdrowiu to naruszenie czynności narządu lub rozstrój zdrowia inny niż wymieniony w poprzednim przepisie.
- Z kolei mały uszczerbek to naruszenie czynności narządu lub rozstrój zdrowia (inny niż w przypadku ciężkiego uszczerbku), który nie trwa dłużej niż 7 dni.
Trwały i długotrwały uszczerbek na zdrowiu – jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy
Nie każdy nieszczęśliwy wypadek zdarza się oczywiście w trakcie pracy, jednak prawo kładzie na takie sytuacje szczególny nacisk. Jeśli sam nie przyczyniłeś się do wypadku (łamiąc przepisy dot. ochrony życia i zdrowia, umyślnie go powodując lub będąc pod wpływem alkoholu lub narkotyków) to masz prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą tyle samo dla wszystkich pracowników. Różnią się w zależności od konsekwencji wypadku, jednak ich wspólnym mianownikiem jest niezdolność do pracy z powodu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, który jest wynikiem wypadku.
Odszkodowanie z polisy prywatnej – procent stałego uszczerbku na zdrowiu
Wyżej opisane jednorazowe odszkodowanie od uszczerbku na zdrowiu, który jest konsekwencją nieszczęśliwego wypadku przy pracy, to niejedyna szansa na uzyskanie rekompensaty za szkody zdrowotne. Kupując polisę (lub polisy) od następstw nieszczęśliwych wypadków, czyli ubezpieczenie NNW, możesz otrzymać świadczenie na podstawie tabel procentowych, które wyszczególniają stopnie trwałego uszczerbku na zdrowiu.
Skutkiem nieszczęśliwego wypadku może być uszkodzenie ciała i upośledzenie czynności organizmu na wielu różnych płaszczyznach, dlatego ubezpieczyciele szeregują procent trwałego uszczerbku na zdrowiu według narządów, ich funkcji i stopnia uszkodzenia. Kategoria, do której zostanie zakwalifikowany Twój rozstrój zdrowia, wpływa na wysokość świadczenia z tytułu wypadku.
Rozpatrzmy przykładową sytuację. Twoja suma ubezpieczenia NNW to 100 000 zł. Jadąc autem, uderzyłeś w drzewo – wpłynęło to na Twój stan zdrowia. W tabeli procentowego uszczerbku na zdrowiu zawartej w ogólnych warunkach ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków znajdujesz uszkodzenia ciała, których doznałeś:
- złamanie kości nosa wymagające repozycji – 3%, co oznacza, że otrzymasz świadczenie w wysokości 3 000 zł;
- złamanie kości ramiennej bez przemieszczenia i bez zaburzeń funkcji – 5%, czyli za to otrzymasz 5 000 zł.
Wartości w tabelach ubezpieczycieli są bardzo różne – za niektóre bardzo poważne zaburzenia funkcjonowania organizmu można otrzymać 100% sumy ubezpieczenia.
Kto natomiast decyduje o tym, jaki procent uszczerbku na zdrowiu Cię dotknął i jakie świadczenie Ci się z tego względu należy? O tym opowiemy w kolejnych częściach artykułu.
Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu z OC sprawcy
Z trwałym uszczerbkiem mamy często do czynienia przez drugą osobę, czyli sprawcę wypadku. Wówczas, zgodnie z zasadami ubezpieczeń osobowych, możesz ubiegać się o odszkodowanie z różnych polis. Oprócz dochodzenia rekompensaty z wyżej opisanego NNW oraz ubezpieczenia grupowego masz prawo do roszczenia zadośćuczynienia i odszkodowania przysługującego z OC sprawcy za uszczerbek na zdrowiu.
W takim wypadku mamy jednak zwykle do czynienia z konfliktem – wypłata wysokich świadczeń na rzecz poszkodowanego nie jest w interesie ubezpieczyciela sprawcy. Co zrobić w takiej sytuacji? Walczyć o swoje prawa. A jeśli o prawie mowa, to nikt nie zna się na nich tak jak kancelaria adwokacka. Dochodzenie zadośćuczynienia i odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu z polisy sprawcy może być problematyczne, jeśli ubezpieczyciel nie bierze odpowiedzialności za rozstrój zdrowia spowodowany nieszczęśliwym wypadkiem. Świadczenie z polisy OC sprawcy nie jest obligatoryjne, więc ubezpieczyciel nie musi wypłacić Ci odszkodowania, dopóki nie udowodnisz winy sprawcy. Pomoże Ci w tym kancelaria odszkodowawcza.
Kto orzeka o uszczerbku na zdrowiu?
Jak udowodnić, że odnieśliśmy uszczerbek na zdrowiu, za który należy nam się wysoka rekompensata z ubezpieczenia sprawcy? Podstawą takiego roszczenia jest orzeczenie lekarza orzecznika, który ustala stopień uszczerbku na zdrowiu i jego związek z wypadkiem. Bazuje wówczas na wynikach badań poszkodowanego i dokumentacji medycznej, a także zleconych przez niego samego konsultacjach z innym lekarzem i dodatkowych wynikach badań specjalistycznych. Często przeprowadza też badanie samodzielnie. Orzeczenie wydaje się po zakończeniu leczenia lub rehabilitacji, lecz nie później niż 24 miesiące po wypadku.
Towarzystwa ubezpieczeniowe zatrudniają własnych lekarzy orzeczników, którzy ustalają stopień doznanego uszczerbku na zdrowiu. Może się jednak okazać, że ich opinia nie będzie zgodna z faktycznym stanem Twojego zdrowia. Jak udowodnić, że ponieśliśmy dużo większe szkody zdrowotne, niż wskazuje na to orzeczenia lekarza wskazanego przez ubezpieczyciela? W ELO walczymy o odszkodowanie, formułując własne wnioski dowodowe na podstawie tej samej dokumentacji lub dodatkowych badań.
Często okazuje się, że to, co lekarz orzecznik ocenił jako uszczerbek na zdrowiu, który nie ma dużego wpływu na życie poszkodowanego, tak naprawdę utrudnia mu codzienne funkcjonowanie i wprowadza niechciane zmiany do jego obowiązków. Problemy, które na pozór wiążą się tylko z fizycznym aspektem organizmu, mogą mieć również długofalowy wpływ na zdrowie psychiczne – nasze i naszych najbliższych. Podczas gdy ubezpieczyciel może odmówić odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu, prawnik może udowodnić, że oprócz rekompensaty za uszkodzenia narządów należy Ci się jeszcze np. odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu psychicznym i renta.
Jeśli ubezpieczyciel nadal uchyla się od wzięcia odpowiedzialności, sprawa trafia do sądu, a tam uszczerbek na zdrowiu jest poddawany opinii lekarza biegłego. W tej ostatniej instancji rozstrzyga się spór między ubezpieczycielem sprawcy wypadku a poszkodowanym.
FAQ:
Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu – od czego zależy jego wysokość?
Wysokość odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu ustala lekarz orzecznik na podstawie wyników badań i dokumentacji medycznej osoby poszkodowanej w wypadku.
Jak uzyskać duże odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu?
Wysokość odszkodowania z OC sprawcy zależy od ustaleń lekarza orzecznika oddelegowanego przez ubezpieczyciela. Prawnicy z Europejskiego Lidera Odszkodowań podważają jego opinię, udowadniając, jaki wpływ na zdrowie i życie poszkodowanego ma doznany uszczerbek na zdrowiu.
Uszczerbek na zdrowiu psychicznym – jak uzyskać zadośćuczynienie?
Adwokat z kancelarii Europejski Lider Odszkodowań zbiera materiał dowodowy, który potwierdza, że doznany uszczerbek na zdrowiu odbił się na kondycji psychicznej poszkodowanego. Ofiara wypadku ma wówczas prawo do roszczenia z polisy OC sprawcy.
