Sprawca wypadku jest prawnie zobowiązany do wynagrodzenia poszkodowanym doznanych krzywd. Jeśli więc zmagasz się z konsekwencjami wypadku z winy kierowcy busa wycieczkowego lub innego pojazdu, masz pełne prawo dochodzić odszkodowania. Wyjaśniamy, na jakie przepisy możesz się powołać, z jakich polis możesz żądać odszkodowania i jak rozpocząć (oraz szczęśliwie zakończyć) procedurę odszkodowawczą.
Prawo a wypadek busa – odszkodowanie pasażera
Kupując bilet na bus czy autokar, zawieramy z przedsiębiorstwem umowę (którą dokumentuje zakup biletu, wycieczki itp.) na bezpieczny przejazd. To firma przewozowa odpowiada zarówno za obrażenia ciała, jak i straty materialne powstałe w wyniku wypadku drogowego na tzw. zasadzie ryzyka – wskazuje Art. 435 Kodeksu cywilnego. Równocześnie przepis podaje trzy odstępstwa od tej zasady – „chyba że szkoda nastąpiła wskutek”:
- siły wyższej (np. warunków atmosferycznych),
- wyłącznie z winy poszkodowanego (który np. swoim zachowaniem przeszkodził w bezpiecznym prowadzeniu pojazdu),
- wyłącznie z winy osoby trzeciej, za którą przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności (np. kierowcy drugiego auta, który spowodował stłuczkę).
Wypłata odszkodowania po wypadku busa jest możliwa dzięki obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, krócej – OC pojazdów mechanicznych. Świadczenie nie zależy więc od statusu finansowego kierowcy, tylko od urazów fizycznych i psychicznych, jakich doznała ofiara wypadku. Dzięki polisie OC prawo do odszkodowania mają zarówno pasażerowie podróżujący pojazdem sprawcy wypadku, jak i pojazdem poszkodowanego kierowcy.
Twoich roszczeń nie będziesz jednak kierować do samego kierowcy busa czy nawet firmy przewozowej, tylko do jej ubezpieczyciela (towarzystwa ubezpieczeniowego). W sytuacji, gdy sprawcą wypadku jest kierowca innego pojazdu, który np. zderzył się z busem, żądania będą dotyczyć właśnie jego ubezpieczyciela – każdy kierowca w Polsce musi posiadać OC.
Co ważne, poszkodowany pasażer, który składa wniosek o rekompensatę poniesionych krzywd i strat, nie musi udowadniać winy kierowcy, żeby doszło do wypłaty odszkodowania – to przewoźnik może próbować udowodnić, że to nie on odpowiada za wypadek busa. Inaczej wygląda przypadek z przewozem nieodpłatnym (tzw. przewóz grzecznościowy) – poszkodowany w wypadku pasażer musi wówczas wykazać winę kierowcy.
Sprawca wypadku – kto odpowiada za odszkodowanie dla pasażera busa
Który zakład ubezpieczeniowy wypłaci świadczenia poszkodowanym pasażerom? Wina za wypadek busa nie zawsze leży po stronie jego kierowcy – czasem odpowiedzialność ponosi właściciel samochodu, który zajechał nam drogę, a czasem nawet sam poszkodowany pasażer. Do ustalenia winnego dochodzi w procesie karnym. Z pomocą firmy odszkodowawczej można jednak zacząć procedurę likwidacji szkody równocześnie z postępowaniem sądowym.
Ubezpieczyciel zwykle czeka na wyrok sądu z wydaniem pierwszej decyzji, lecz my nie musimy odkładać sprawy na tak długo – poniżej wyjaśniamy, jakie kroki wykonać zaraz po wypadku.
Jeśli to pasażer przyczynił się do rozstroju zdrowia (np. nie zapinając pasów), uzyskanie odszkodowania będzie trudniejsze, a przyznana kwota niższa.
Jakie możliwości ma poszkodowany pasażer busa?
W skrócie: jeśli w wypadku busa doznałeś uszczerbku na zdrowiu (również psychicznym), to masz prawo rościć o odszkodowanie i zadośćuczynienie – i to z kilku źródeł. Wynika to z możliwości kumulacji ubezpieczeń osobowych.
Po pierwsze masz do dyspozycji polisę OC sprawcy zdarzenia, np. kierowcy busa, którym jechałaś/-eś czy kierowcy auta, które się z tym busem np. zderzyło. Niezależnie od ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej możesz ubiegać się o odszkodowanie i zadośćuczynienie za uszczerbek na zdrowiu z każdej polisy osobowej, którą posiadasz, np. ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków. Zakłady ubezpieczeń proponują różne rodzaje polis NNW i nie trzeba się ograniczać do jednej.
Niektórzy kierowcy mają również wykupione dobrowolne ubezpieczenie NNW, które upoważnia poszkodowanego do roszczenia odszkodowania z tej polisy. Takich informacji udzieli Ci przewoźnik.
Odszkodowanie zdrowotne z OC sprawcy wypadku busa powinno rekompensować Ci wszystkie konsekwencje zdarzenia. Choć ubezpieczyciel może próbować umniejszyć wartość doznanych szkód, Ty najlepiej wiesz, jak zmieniło się Twoje życie po doznaniu uszczerbku na zdrowiu i możesz rościć o rekompensatę kosztów:
- leków i niezbędnych artykułów higienicznych,
- pobytu w szpitalach i zabiegów,
- wizyt lekarskich,
- rehabilitacji,
- dojazdów do szpitali, przychodni, ośrodków rehabilitacyjnych itp.,
- opieki domowej,
- remontu domu pod kątem osoby poszkodowanej,
- terapii, wizyt u psychologa (np. odszkodowanie z OC sprawcy za uraz psychiczny),
- przekwalifikowania zawodowego.
Ta lista nie jest zamknięta – prawnicy z ramienia Europejskiego Lidera Odszkodowań uwzględniają każde żądanie, które może wynagrodzić Ci zmiany w życiu, do których doszło po wypadku. Adwokat u boku to szansa na wyższe odszkodowanie.
Ponadto możesz ubiegać się o zadośćuczynienie za ból, cierpienie fizyczne i psychiczne oraz o rentę wyrównawczą. Wysokość zadośćuczynienia ustala się indywidualnie, dlatego masz dużą szansę na zdobycie adekwatnej rekompensaty.
Prawo do roszczeń mają również najbliżsi członkowie rodziny zmarłego w wypadku busa. Wykluczając sytuacje, w których winny był on sam lub inny niezależny od kierowcy czynnik, rodzina może żądać rekompensaty kosztów pogrzebu czy pogorszenia sytuacji życiowej, a także przyznania renty alimentacyjnej i zadośćuczynienia za doznane krzywdy psychiczne.
Dochodzenie roszczeń odszkodowawczych – jak się do tego zabrać?
Po wypadku pasażer ma przed sobą kilka kroków, które prowadzą do uzyskania należnego świadczenia. Już od początku musisz mieć na uwadze, że najważniejsze są dokumenty potwierdzające poniesione obrażenia i szkody materialne. Należą do nich:
- notatka policyjna – na miejscu wypadku prawdopodobnie zjawi się radiowóz, a policjant(ka) sporządzi dokument z najważniejszymi informacjami na temat zdarzenia, ważnymi pod kątem sprawy sądowej. Jeśli chcesz mieć do niej wgląd, możesz złożyć wniosek o wydanie notatki policyjnej wraz z uzasadnieniem do komendy policji;
- dokumentacja medyczna – sporządzają ją lekarze, z którymi mieliśmy do czynienia po wypadku – w szpitalach, na wizytach, podczas rehabilitacji czy terapii;
- faktury / imienne rachunki – dowód sprzedaży z Twoimi danymi dokładnie udokumentuje poniesione koszty; mowa o fakturach na leki, środki lecznicze, wizyty prywatne (w przypadku długich kolejek na NFZ), opiekę osób trzecich, a także za naprawienie szkody materialnej.
Oprócz zgromadzenia stosownej dokumentacji poszkodowany musi dowiedzieć się, jaki zakład ubezpiecza firmę transportową, która odpowiadała za feralny przejazd. Przewoźnik powinien podać nazwę zakładu ubezpieczeń i numer polisy – nie są to tajne informacje.
Następny krok to zgłoszenie szkody, czyli sformułowanie wniosku do towarzystwa ubezpieczeniowego. W każdym zakładzie postępowanie może wyglądać nieco inaczej, lecz zwykle sprowadza się do wykonania zgłoszenia – internetowo, telefonicznie lub osobiście. W konsekwencji ubezpieczyciel będzie chciał zbadać, czy roszczenia poszkodowanego pasażera są adekwatne i czy ubezpieczony podmiot (np. właśnie kierowca busa) przyczynił się do doznanych szkód osobowych i materialnych.
Na złożenie wniosku o likwidację szkody masz 3 lata lub 20 w przypadku, gdy sprawca zdarzenia został skazany prawomocnym wyrokiem karnym. Z procedurą nie należy jednak czekać – prawnik może rozpocząć ją równocześnie ze sprawą karną.
FAQ:
- Jak uzyskać większe odszkodowanie z OC jako pasażer?
Zakład ubezpieczeń będzie dążył do obniżenia wysokości odszkodowania za wypadek samochodowy. Należy więc szczegółowo udokumentować doznaną krzywdę i jej konsekwencje (zebrać dokumentację medyczną i faktury), nie tylko dla zdrowia fizycznego, ale też psychicznego oraz sytuacji zawodowej, finansowej i rodzinnej.
- Jak uzyskać odszkodowanie dla pasażera busa po wypadku?
Trzy główne kroki to:
- Skompletowanie dokumentacji.
- Ustalenie, jakie towarzystwo ubezpiecza przewoźnika lub kierowcę, który był sprawcą zdarzenia.
- Zgłoszenie szkody – ubezpieczyciel powinien wypłacić odszkodowanie w ciągu 30 dni, ale termin ulega przedłużeniu, np. gdy czekamy na wyrok sprawy karnej.
- Jakie świadczenia może uzyskać pasażer poszkodowany w wypadku?
Poszkodowanemu pasażerowi przysługuje prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia z polisy OC sprawcy wypadku, a także z ubezpieczeń NNW – swojego i kierowcy.